Polskie rozwiązanie zagadki koła

Bronocice 2

Zrekonstruowana waza z małej świętokrzyskiej wsi Bronocice nie opuszcza sejfu Instytutu Archeologii PAN w Krakowie. W krakowskim Muzeum Archeologicznym i Miejsko-Gminnym Centrum Kultury w Działoszycach prezentowane są tylko jej kopie. Dlaczego te gliniane skorupy z polskiej wsi są tak strzeżone? Jaką kryją tajemnicę?

Odpowiedź naukowców jest prosta: wizerunek czterokołowego wozu z Polski jest najstarszym tego typu przedstawieniem odnalezionym do tej pory na Ziemi. Bronocice, mała wioska między Krakowem a Kielcami, to kolebka wszystkich pojazdów kołowych na świecie!

Udowodniły to prace polskich i amerykańskich archeologów, pracujących pod kierownictwem prof. Janusza Kruka z krakowskiego oddziału Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk oraz Sarunasa Milisauskasa ze State University of New York z USA. Rysunek pojazdu na czterech kołach zachował się na wazie wykopanej przez nich w Bronocicach w latach 70. XX wieku. Znalezisko jest datowane na około 3 500 lat p.n.e. Podobne wykopalisko znalezione nad brzegiem Eufratu w Syrii – kredowy model koła – oszacowano na 3 340 r. p.n.e., czyli jest o ponad 150 lat młodsze od polskiego.

Górna część bronocickiej wazy o średnicy 26 cm jest obwiedziona ornamentem, który tworzy opowieść złożoną z ciągu kilku symboli. Szczególną uwagę zwraca rysunek wozu czterokołowego, który został powtórzony aż pięciokrotnie. Na wazie zachowały się także dwa kompletne wyobrażenia i znaczna część trzeciego. Obok wazy archeolodzy odnaleźli kości zwierząt i przedmioty, dzięki którym ustalili, że bronocickie wozy były ciągnięte przez udomowione tury. Datowanie znalezionych kości zwierzęcych w Bronocicach wykonano w Laboratorium Radiowęgla w Groningen w Holandii. Okazało się, że pochodzą z 3635–3370 przed Chrystusem, co odpowiada chronologii faz rozwoju osady w Bronocicach.

Tysiące lat przed Rzymem i polis! Osada rzemieślniczo-rolnicza w Bronocicach powstała ok. 3 800 lat p.n.e., czyli niemal sześć tys. lat temu i ponad trzy tys. lat przed założeniem Rzymu! W ciągu kilku stuleci przekształciła się w obwarowany gród, który zamieszkiwało jednocześnie do 600 osób. Jak na tamte czasy było to miasto. Dla porównania – młodszy o dwa tys. lat Biskupin liczył do 800 mieszkańców. Bronocice stanowiły ośrodek rolnictwa oraz miejscowego centrum tekstylnego. Świadczą o tym liczne pozostałości warsztatów tkackich. Osada Bronocice istniała przez około 1200 lat – o 150 lat dłużej, a także 5 tys. lat wcześniej niż nauczana w szkołach historia państwa polskiego. Stanowi fenomen na mapie ludzkiej cywilizacji. Gród bronocicki był otoczony ziemnym wałem i wypełniony drewnianymi domostwami. Były to długie i szerokie domy kryte strzechą. Przypominały wiejskie chaty, spotykane na polskich wsiach jeszcze w połowie XX w. Jednak pojawiły się wśród nich znaleziska wyprzedzające dokonania najstarszych cywilizacji europejskich. Są to pozostałości budynków także drewnianych, ale piętrowych. Stały w zwartej zabudowie, przypominającej dziewiętnastowieczne kamienice. Niektóre miały nawet trzy kondygnacje (z poddaszem użytkowym).

Obszar bronocickiego osiedla na przestrzeni całego swojego istnienia zajmował około 50 ha. Za duże osiedla w tym okresie badacze uznają osady o powierzchni od 9 ha. Ponadto wokół było blisko sto innych osad, niekiedy o przejściowym charakterze i o różnej powierzchni, m.in. kilka większych, znajdujących się w znacznej odległości od centrum. Jednak głównym punktem tego państewka był omawiany gród w Bronocicach, rządzący obszarem ponad 300 km2. Cała społeczność skupiona wokół niego mogła liczyć 6 tys. osób. Do podobnej koncentracji osadnictwa w starogreckich polis doszło dopiero 3 tys. lat później.

Wykopaliska pomiędzy Łabą a Bugiem coraz wyraźniej przedstawiają ten obszar jako jeden z przodujących w rozwoju cywilizacji europejskiej. To zasługa przede wszystkim wcześniejszego niż gdzie indziej rozwoju rolnictwa. Od tysięcy lat ziemie głównie dzisiejszej Polski były spichlerzem kontynentu, zapewniając pokoleniom naszym przodków warunki dobrego rozwoju.

Czytaj też

FOT: MUZEUM ARCHEOLOGICZNE W KRAKOWIE

Jeśli masz ochotę – zapisz się na ukazujący się raz w tygodniu newsletter informujący o nowych wpisach na naszym blogu. Wystarczy przysłać e-mail z hasłem NEWSLETTER w tytule na adres: rudaweb.pl@gmail.com

RudaWeb

Komentarze: 19

  1. Ciekawe na czym ulepili taki ładny okrągły garnuszek… I gdzie słyszeliście o badaniach Broncocic Georadarem. Swoją drogą górka gdzie to znaleźli to Baski. Przez s. Kojarze z Baskami. A może Baskowie to Baśkowie. Jest teza teraz by się przydały dowody.

  2. Moim zdaniem na wazie przedstawiony jest starożytny kalendarz z trochę innym podziałem miesięcy i dni niż teraz stosujemy. Co by wiadome było ile ma przechowywana w nim żywność.

    Z tym przedstawienie wozu kogoś fantazja poniosła. Hehehhehe

    • Ooo ,że też wcześniej na to uwagi nie zwróciłem …tylko że może nie tyle kalendarz co Panteon 🙂 bardzo ważny dla nas …trza się temu ,,wozowi ,, dokładnie przyjrzeć 🙂

  3. Trzeba być trzepniętym, żeby dopisywać do tej historii teorię spiskową pt. „wielka Polska przedchrześcijańska”. Nie była to pierwsza, ani my nie jesteśmy ostatnią cywilizacją na tych ziemiach. Tylko dzięki chrześcijaństwu obecna tak długo nieprzerwanie istnieje. Możemy z dumą nazywać się Polakami. Przed nami byli tu inni, wcześniej neandertalczyk, a uprzednio homo erectus. Nikt jakoś nie kwapi się by kultywować tradycje tych ostatnich. Lechici z bożej łaski. Będą obrzydzać 1000 lat państwowości.

      • ??????haa haa haaa i to jeszcze w jakim stpnu jest tempy hehe masa takich ludzi jest w naszym kraju ja to nazywam pasożytnicze lenie.

    • Rozumię, że ciebie kosmici nadjordańscy umieścili na ziemi Najstarszych korzeni cywilizacji, Masz argumenty przeciw – czy będziesz uprawiał Kossinowską wersję nadludzia – i podludzia. Demagogia i niewolnictwo to Was charakteryzuje. Niby co rozumiesz przez słowo ostatnią cywilizacją na tych ziemiach – bo jakoś Gott mit uns tak nie uważał a wręcz pragnął rozwiązać ostateczną kwestię PoLachów eksterminując Nas od początku gdy parli na wschód ( tak od tysiąca lat). Ciekawe z jakiego powodu mieli kompleksy?! Za pewne mieli takie same korzenie jak TWOJE! KATOLICKIE – Myśl człowieku

    • Zawsze wygrani: W przypadku allo – Niemcy, w przypadku kurhanowców – Rosja. Może lepiej dogadać się z Serbami 🙂

  4. //niemal sześć tys. lat temu i ponad trzy tys. lat przed założeniem Rzymu //…..mieszkali sobie ludzie w różnych częściach Europy i nawet jeśli ci „od tej wazy” nie tylko wymyślili koło i skonstruowali pierwszy na świecie wóz ale też jakimś sposobem przedostali się tym wozem w rejony Sumeru by dopiero ci udoskonalili wynalazek koła , to jeszcze nie znaczy ,że byli to prasłowianie ale nawet gdyby to jednak byli prasłowianie i dali początki wszystkim starożytnym kulturom,z Sumerem włącznie , to jaka to pociecha dla nas ,że ci co się nie ruszali z miejsca albo nawet z powrotem wrócili nie mieli już jakoś żadnych pomysłów więcej ?

  5. A ta instalacja obok wozu, to brona … O rany!!!!!! Ciekawe, co napisali naukowcy, którzy badali wazę.

  6. Kochani, o Prasłowianach mówiono chętnie i dużo, i raczej nieprawdziwie. Takich tu nie było. Słowianie pojawili się kilka tysięcy lat później. Więc co to znaczy „ziemie polskie przed chrztem, nasz język, nasza społeczność”, też pewnie nikt nie wie. Ciekawe jest to, że Słowianie, którzy się tu później pojawili, mogli być może mieć styczność z tak rozwiniętą kulturą, a może jej już wtedy tutaj nie było… I skąd był ten lud i jaka jego kultura? Ciekawe dzieje naszych ziem, ciekawy artykuł.

  7. Aniu zauważ że w szkołach nie uczą nic o historii Polski/ziem polskich z okresu przed chrztem.
    Przecież nasz język, społeczność itd. kształtowała się na długo przed chrystianizacją…. Wiadomo że w każdej części się to trochę różniło, ale nawet teraz Ślązak czy Kaszub mają swoje odmiany języka a mimo wszystko się dogadają, tak było również 1000 lat temu a nawet wcześniej.

  8. Dlaczego nie uczą tego w szkołach??? To chyba ważniejsze niż np. sposób rozmnażania pantofelków.

    • „Dlaczego nie uczą tego w szkołach???”

      A jak myślisz? Może ktoś chce, żebyś była niczego nie świadoma i głupia jak ten pantofelek?.. Poczytaj lepiej to, choć może wydać się to na początku dość niestrawne… https://skribh.wordpress.com

      PZDRWM
      skribha

    • Sluchaj niedowiarku, masz tyle wiedzy co nic. Poczytaj sobie polskie kroniki za czasow polskich kroli! Nawet w niemieckich, germanskich i greckich o nas pisali! Poszukaj wiadomosci o Wandalach, Wenetach czy nawet Barbarzyncach i Wikingach. Te ludy zamieszkiwaly tereny od Laby az po ural paniusiu

    • Cenzura nadal trwa, nie zniknela po wojnie. Mysla ze z nas Polakow da sie debili zrobic…nic bardziej mylnego!! SŁAWA WIELKIEJ LECHII

Skomentuj Lech Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *